Στις 25/01/2011 η ελληνική κοινωνία βρέθηκε σε κατάσταση πανικού. Η κινητοποίηση των 300 μεταναστών στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη προκάλεσε τρομερό σοκ στους επαγγελματίες πολιτικούς, στους μεγαλοδημοσιογράφους και κατά συνέπεια στους “φιλήσυχους νοικοκυραίους”. Διότι όταν σοκάρονται οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι, σαν από αναγκαιότητα, θα έλεγε κανείς, σοκάρονται και οι “φιλήσυχοι νοικοκυραίοι”. Θεωρήθηκε μεγάλο σκάνδαλο η επιλογή του χώρου στον οποίον αποφάσισαν να στεγάσουν τον αγώνα τους οι μετανάστες της Αθήνας και εντέχνως το πολιτικό ενδιαφέρον μετατοπίστηκε από τα αιτήματα των μεταναστών στο πανεπιστημιακό άσυλο. Ωστόσο, το πραγματικό σκάνδαλο ήταν- και είναι- το γεγονός ότι οι μετανάστες απεργοί πείνας ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα εδώ και πολλά χρόνια υπό καθεστώς εργασιακής εκμετάλλευσης, είτε χωρίς χαρτιά είτε χωρίς τη δυνατότητα ανανέωσης της άδειας παραμονής τους στη χώρα. Όπως ήταν αναμενόμενο, η θεσμική ρητορική τιμήθηκε δεόντως από τα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων, τα οποία δεν έχασαν την ευκαιρία να αναπαραγάγουν μια φρασεολογία αντιμεταναστευτική και να υποδαυλίσουν τον ρατσισμό και την ξενοφοβία. Όσοι, όμως, επικαλέστηκαν και επικαλούνται τη δημοκρατία που “πληγώνεται” και “καταστρατηγείται” από τις μειοψηφίες δεν μπόρεσαν και δεν μπορούν να εξηγήσουν πώς ονομάζουν δημοκρατική την κοινωνία που κλείνει τα μάτια μπροστά στα δίκαια αιτήματα ενός εξαθλιωμένου μέρους της. Όσοι κραύγαζαν και κραυγάζουν την αστική νομιμότητα δεν μπόρεσαν και δεν μπορούν να εξηγήσουν πώς νομιμοποιείται η εγκατάλειψη εκατοντάδων μεταναστών εργαζομένων σε συνθήκες παρανομίας.
Οι μετανάστες είναι στην πραγματικότητα οι ”ιδανικοί εργαζόμενοι” για τους εργοδότες που ψάχνουν σκλάβους και όχι εργαζομένους. Δέχονται να εργαστούν με πενιχρούς μισθούς, ανασφάλιστοι και χωρίς τα στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα. Κι αν δεν έχουν άδεια παραμονής, ακόμα καλύτερα. Είναι απολύτως διασφαλισμένο εκ των προτέρων ότι δεν θα μπορέσουν να διεκδικήσουν τίποτε από αυτά που δικαιούνται. Αναγκάζονται όχι μόνο να υποστούν τον εξευτελισμό της μαύρης εργασίας, αλλά και να ζουν στο σκοτάδι. Να περιφέρονται σαν σκιές ή σαν κυνηγημένα ζώα. Οι μετανάστες, όμως, δεν είναι ένοχοι επειδή έφυγαν από τη χώρα καταγωγής τους. Δεν είναι ένοχοι επειδή ήρθαν στην Ελλάδα. Δεν είναι ένοχοι επειδή διαταράσσουν τη δήθεν εθνική ομοιογένεια και καταστρέφουν τη συνταγή του μύθου της εθνικής ενότητας. Δεν είναι ένοχοι για τη θρησκεία τους, το χρώμα τους, τα έθιμά τους. Δεν είναι ένοχοι επειδή ζητούν δουλειά. Οι μετανάστες είναι αθώοι.
Σε όσους υποστηρίζουν ότι μαζευτήκαμε πολλοί και ”δεν χωράμε” δίνουμε την απάντηση ότι οι μετανάστες δεν είναι το πρόβλημα. Οι μετανάστες είναι τα θύματα του προβλήματος, ενώ το πρόβλημα είναι οι καπιταλιστικές πολιτικές που ακολουθούν οι κυβερνήσεις της Ευρώπης επί σειρά ετών. Σε όσους υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα των 300 απεργών πείνας δεν είναι δικό μας πρόβλημα δίνουμε την απάντηση ότι βεβαίως είναι και δικό μας. Ο αγώνας των μεταναστών είναι ο αγώνας κάθε εργαζομένου που απαιτεί να συμμετέχει στον καθορισμό των όρων της εργασίας του. Είναι ο αγώνας κάθε ανθρώπου που απαιτεί να αναγνωρίζεται ως τέτοιος από τη χώρα στην οποία ζει για να πάψει να καταδιώκεται. Ο αγώνας των μεταναστών είναι ο δικός μας αγώνας.
Απέναντι στα καταιγιστικά παραληρήματα εναντίον του πανεπιστημιακού ασύλου και στις λυρικές διαμαρτυρίες ότι το άσυλο καταπατήθηκε από τους μετανάστες, ορθώνουμε τον λόγο μας και τα έργα μας. Το πανεπιστήμιο είναι φύσει συνυφασμένο με την ελεύθερη σκέψη και γνώση, την αμφισβήτηση, τη χειραφέτηση. Είναι ο θεσμός που μπορεί να επικρίνει τους θεσμούς. Η απρόσκοπτη κριτική σκέψη που χαρακτηρίζει τη ζωή στο πανεπιστήμιο είναι αυτή που διασφαλίζει την ελευθερία του λόγου και της δράσης του. Η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, την οποία προστατεύει το πανεπιστημιακό άσυλο, δεν αναφέρεται μόνο στην ανεμπόδιστη διεξαγωγή των μαθημάτων, αλλά και στην έκφραση πολιτικού λόγου, όπως και στην ανάδειξη οποιουδήποτε κοινωνικού προβλήματος. Συνεπώς, η μετατροπή ενός πανεπιστημιακού χώρου σε κέντρο αγώνα, όχι μόνο δεν αντιφάσκει προς τον χαρακτήρα του πανεπιστημίου, αλλά πραγματώνει με τον καλύτερο τρόπο το βασικότερο στοιχείο του ορισμού του: την ελευθερία του. Ο αγώνας των μεταναστών, για όσο εκφράστηκε μέσα από τη Νομική Σχολή Αθηνών, δεν προσέβαλε το πανεπιστήμιο. Αντίθετα, το ανέδειξε, διότι έδωσε σάρκα και οστά στη σπουδαιότερη πτυχή της έννοιάς του. Η εκπλήρωση του ορισμού και του σκοπού του πανεπιστημίου μέσα από την κινητοποίηση των μεταναστών μέσα σε αυτό απέκτησε μια ιδιαίτερη σημασία, καθώς δεν επρόκειτο για τον αγώνα μιας οποιασδήποτε κοινωνικής ομάδας ή συλλογικότητας. Οι μετανάστες αποτελούν την πιο ευάλωτη κοινωνική ομάδα των σύγχρονων κοινωνιών και ο αγώνας τους μέσα από το πανεπιστήμιο ήταν, με άλλα λόγια, ο αγώνας των καταπιεσμένων για την ελευθερία μέσα από τον κατεξοχήν τόπο της ελευθερίας, ο οποίος και δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς αυτήν.
Κατανοώντας το πανεπιστήμιο όπως το περιγράψαμε παραπάνω, με τη σειρά μας κι εμείς οι φοιτητές εκφραστήκαμε λόγῳ και έργῳ. Ως ένδειξη της συμπαράστασής μας στους μετανάστες απεργούς πείνας, την Παρασκευή 11/02/2011 αναρτήσαμε ένα πανό με μήνυμα αλληλεγγύης στην πρόσοψη του κτηρίου της παλαιάς Φιλοσοφικής.
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΩΝ 300 ΑΠΕΡΓΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ
ΚΑΝΕΝΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΑΘΡΑΙΟΣ
Σύλλογος Μπτχ. Και Υπ. Διδακτ. του Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ