Το Μάιο του 1981, μετά από 66 ημέρες απεργίας πείνας, το μέλος του IRA και βουλευτής Bobby Sands πεθαίνει από απεργία πείνας μέσα στη φυλακή. Η τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας Margaret Thatcher τον αποκάλεσε «καταδικασθέντα εγκληματία που επέλεξε να αφαιρέσει τη ζωή του».
Επέλεξε να μην κάνει καμία υποχώρηση μπροστά στον «τρομοκράτη» Bobby Sands. Άλλωστε ποιος διασφάλιζε ότι αν έκανε ένα βήμα πίσω δε θα επιδείκνυε ελαστικότητα και αδυναμία απέναντι στους «τρομοκράτες» του IRA; Πως θα διαπραγματευόταν με «τρομοκράτες»;
Στις 20 Απριλίου 1914 λαμβάνει χώρα στις ΗΠΑ η «σφαγή του Λάντλοου», στο Κολοράντο των ΗΠΑ. Μία μαζικότατη απεργία ανθρακωρύχων, με επικεφαλής και τον Έλληνα μετανάστη Λούις Τίκα- Ηλίας Σπαντιδάκης ήταν το ελληνικό του όνομα που το άλλαξε στις ΗΠΑ- χτυπιέται από «υπαλλήλους» της οικογένειας Ροκφέλερ και από εθνοφρουρούς. Στη βία κάποιοι εκ των απεργών απαντούν επίσης με βία. Μέσα στις συμπλοκές, ο Λούις Τίκας, κρατώντας λευκή σημαία συναντιέται με τον επικεφαλής της εθνοφρουράς, λοχαγό Καρλ Λίντερφελντ, προκειμένου να υπάρξει ανακωχή. Ο λοχαγός δολοφονεί τον Τίκα, που εξακολουθούν να τον πυροβολούν και νεκρό, σύμφωνα με τις διηγήσεις. Ακολουθεί βίαιη καταστολή των απεργών, προκειμένου η «κοινωνική ειρήνη» να αποκατασταθεί.
Πόσο μακρινά, βάρβαρα και ξένα φαντάζουν αυτά ε; Άλλωστε στη χώρα αυτή, δε συμπαθούσαμε ποτέ ιδιαίτερα ούτε τη Thatcher, ούτε φυσικά τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ.
Στην Ελλάδα βέβαια δεν έχουμε καταδικασμένους για τρομοκρατία απεργούς πείνας. Ούτε έχουμε απεργούς που απαντούν στη βία με βία- και δη μετανάστες. Κι όμως: συνέβη στην Ελλάδα να έχουμε 300 απεργούς πείνας που το έγκλημά τους είναι ότι δε διαθέτουν άδειες παραμονής.
Συνέβη στην Ελλάδα να ακούμε δηλώσεις όπως «Με το ράψιμο των στομάτων δεν παίρνεις άσυλο», από τον εκπρόσωπο τύπου της κυβέρνησης.
Συνέβη στην Ελλάδα η πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου και της κρατικής ελίτ να αισθάνεται τόσο απειλούμενη από την ολιγοήμερη κατάληψη ενός μη χρησιμοποιούμενου ακόμα κτιρίου της Νομικής, ώστε όχι μόνο ήρθη το άσυλο και ετέθη μετ’ επιτάσεως ζήτημα οριστικής κατάργησής του αλλά επιπλέον διώκεται ο πρύτανης για παράβαση καθήκοντος.
Συνέβη στην Ελλάδα η πολιτική «ταρίφα» για την απόδοση του καθεστώτος ανοχής σε ένα μετανάστη χωρίς άδεια παραμονής να τοποθετείται στις 36 ημέρες απεργίας πεινάς. Η ταρίφα για τη νομιμοποίηση αναμένεται.
Συνέβη στην Ελλάδα σε συγκεκριμένες γειτονιές η ναζιστική συμμορία της Χρυσής Αυγής να αναλαμβάνει την περιπολία στους δρόμους, προκειμένου να διασφαλίσει την τάξη και την ασφάλεια.
Συνέβη στην Ελλάδα οι απεργοί να υβρίζονται συλλήβδην ως συντεχνίες, διεφθαρμένοι, βολεμένοι κτλ. Όταν μάλιστα είναι μετανάστες αυτοί που διαμαρτύρονται, όπως έγινε στη Μανωλάδα και στη Μηχανιώνα αντιμετωπίζονται με την άσκηση ωμής βίας- αν και αυτό γίνεται ξανά «προνόμιο» και των Ελλήνων απεργών. Για να μην αναφερθεί κανείς στις γνωστές- άγνωστες δολοφονίες μεταναστών, που μπορεί να μην έλαβαν χώρα εν μέσω απεργιών αλλά εξακολουθούν να παραμένουν το λιγότερο ύποπτες.
Ναι, το μεταναστευτικό συνιστά πολύ δύσκολο ζήτημα. Τόσο που δεν επιτρέπεται στην κυβέρνηση να μην έχει συγκροτημένη πολιτική αλλά αντίθετα να άγεται και να φέρεται από τις δημοσκοπήσεις, αφήνοντας ανολοκλήρωτα τα όποια δειλά βήματα και παλινδρομώντας σε συντηρητικές έως αντιδραστικές θέσεις. Να διαγκωνίζονται για δημοφιλία υπουργοί της, θωπεύοντας φοβικά ένστικτα. Να αναρωτιούνται μήπως τυχόν γίνει η απεργία πείνας… «μόδα» εάν κάνουν πίσω σχετικά με τη νομιμοποίηση των 300, λες και είναι τόσο εύκολο να επιλέξει κανείς την απεργία πείνας ως μέσο πάλης. Να εγκαταλείπονται γειτονιές και προάστια πόλεων σε συμμορίες, στην εγκληματικότητα και πάνω απ’ όλα στο ιδιωτικό real estate, που μέσω της υποβάθμισης ολόκληρων περιοχών εντοπίζει και εμπορεύεται τα νέα αστικά φιλέτα.
Και ναι: είναι μέσα στην κρίση η αλληλεγγύη και η συνοχή εκείνες οι αξίες στις οποίες δεν πρέπει να υπάρξει η παραμικρή ρωγμή. Λίγες ρωγμές είναι αρκετές για να ξεχειλίσει η βαρβαρότητα που θα παρασύρει τους πάντες. Το σταθερό αξιακό πλαίσιο αλληλεγγύης, συνοχής και όχι ηθικιστικού αλλά ουσιαστικού ανθρωπισμού είναι εκείνο που διασφαλίζει την έξοδο από την κρίση. Η «ανθρωποφαγία» και ο φόβος το μόνο που πετυχαίνουν ιστορικά είναι να βυθίζουν ακόμα βαθύτερα στα αδιέξοδα τους λαούς, αναδεικνύοντας πάντα επικίνδυνους τυχοδιώκτες.
Θυμάμαι –ελπίζω με ακρίβεια- μια διήγηση του Μίκη Θεοδωράκη για τον καιρό της χούντας: όταν ήταν «ενταφιασμένος» με άλλους αντιφρονούντες στη Μπουμπουλίνας έβλεπε τις Κυριακές μπουλούκια κόσμου να περνούν από εκεί κοντά πηγαίνοντας ή γυρνώντας από το γήπεδο. Καμιά φορά τα μπουλούκια κοντοστέκονταν όταν ακουγόταν κάποιες από τις κραυγές… και μετά συνέχιζαν. Χρειάστηκε το αίμα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου για να ξεπλυθεί αυτή η ντροπή- και άλλες.
Δεν πρέπει να ντροπιαστούμε ξανά περνώντας δίπλα από 300 μελλοθανάτους, αδιάφοροι για αυτούς τους «ανύπαρκτους» για τα κρατικά κιτάπια ανθρώπους, για αυτούς τους παρανόμους. Αυτές οι ντροπές ξεπλένονται πολύ δύσκολα.
Θέμης Τζήμας, Μέλος Εθνικού Συμβουλίου ΠΑΣΟΚ
ΥΓ: Το άρθρο αυτό δεν εμπεριέχει κανένα στοιχείο ηθικισμού ή συναισθηματισμού. Αφορά την υπεράσπιση ενός ορθολογικά δομημένου αξιακού πλαισίου. Κάθε κοινωνία χρειάζεται ένα αξιακό πλαίσιο προκειμένου ειδικά σε δύσκολες συγκυρίες να μην καταρρέει.