«Ο κίνδυνος αρχίζει από τη στιγμή που μεταβάλλοντας την ανάγκη σε αρετή, αποκρυσταλλώνουν θεωρητικά την αναγκαστική, χάριν στους μοιραίους αυτούς όρους, τακτική τους και θέλουν να την επιβάλλουν (…) σαν αξιομίμητο πρότυπο σοσιαλιστικής τακτικής. Ζημιώνουν έτσι και την ίδια τους την προσωπικότητα και την πραγματική και αναμφισβήτητη ιστορική τους αξία, όταν τις βάζουν να ζυγιστούν με το καντάρι των σφαλμάτων που επέβαλε η ανάγκη»
Από την κριτική που άσκησε η Ρόζα Λούξεμπουργκ στους μπολσεβίκους, όταν θέλησαν να περάσουν σαν οικουμενικό το μοντέλο της απομόνωσης των μαζών από τη δικτατορία του προλεταριάτου που οι ίδιοι είχαν επιβάλει με συγκεντρωτικές διαδικασίες.
Μετά το πρώτο σοκ, ας μου επιτραπεί να σχολιάσω το σχόλιο του Γραφείου Τύπου του ΣΥΝ. Έχει λεχθεί (μπορεί και να κάνω λάθος) ότι η φάρσα δεν επαναλαμβάνεται παρά μόνον σαν ιστορία. Όπως το καταλαβαίνω εγώ, αυτό σημαίνει πως όταν κάνεις την ίδια φάρσα δύο φορές, τη δεύτερη φορά γράφεις ιστορία.